Bệnh ung thư đại trực tràng và phương pháp điều trị cho từng giai đoạn

Ung thư đại trực tràng là căn bệnh thường gặp ở hệ tiêu hóa và là loại bệnh khá phổ biến khi có lượng người mắc cao. Tuy nhiên, bệnh ung thư đại trực tràng sẽ không quá đáng sợ nếu như được phát hiện bệnh sớm và can thiệp điều trị đúng phương pháp. Trong bài viết hôm nay, bạn hãy cùng bác sĩ Trần Cảnh đi tìm hiểu về căn bệnh này cũng như phương pháp điều trị nhé!

Tổng quan về bệnh ung thư đại trực tràng

Ung thư đại trực tràng hay còn gọi là ung thư ruột già là một loại ung thư thường gặp ở Việt Nam cũng như trên thế giới.
Ung thư đại trực tràng là một trong những loại ung thư đường tiêu hóa có tiên lượng tốt trong trường hợp phát hiện khi bệnh còn ở giai đoạn sớm hoặc các tổn thương tiền ung thư. Nếu phát hiện muộn thì khả năng điều trị ít hiệu quả.

Bệnh học: Ung thư đại trực tràng xuất hiện ở đâu và gồm những giai đoạn nào?

Ung thư đại trực tràng có thể gặp ở bất cứ vị trí nào của đại trực tràng: trực tràng, đại tràng sigma, đại tràng xuống, đại tràng ngang, đại tràng lên và manh tràng.Bệnh phát triển với 4 giai đoạn:

• Giai đoạn I: Đây là giai đoạn sớm nhất của ung thư đại trực tràng, được gọi là ung thư biểu mô tại chỗ, lúc này ung thư vẫn chỉ giới hạn trong đại trực tràng. Trong giai đoạn này, các tế bào ung thư chỉ có ở niêm mạc.
• Giai đoạn II: Trong giai đoạn này, các tế bào ung thư bắt đầu lan ra và xâm lấn tới các khu vực khác trong đại trực tràng, nhưng chưa di căn tới các cơ quan khác của cơ thể.
• Giai đoạn III: Trong giai đoạn này, các tế bào ung thư bắt đầu lan đến các hạch bạch huyết lân cận.
• Giai đoạn IV: Đây là ung thư đại trực tràng giai đoạn cuối, các tế bào ung thư di căn tới các cơ quan khác của cơ thể.

Ung thư đại trực tràng tiên lượng như thế nào ?

Ung thư đại trực tràng là loại ung thư gây tử vong cao thứ tư trên thế giới sau ung thư phổi, ung thư dạ dày và ung thư gan. Tuy nhiên, nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm thì tỷ lệ được chữa khỏi lên tới 90%. Thậm chí có người đã sống khỏe mạnh 20 năm sau khi phát hiện bệnh.

Tiên lượng sống sau 5 năm ở người bị ung thư tùy thuộc vào giai đoạn bệnh, nếu phát hiện khi bệnh ở giai đoạn sớm thì điều trị hiệu quả hơn. Tiên lượng sống sau 5 năm theo giai đoạn là:
• Giai đoạn 1: 90%
• Giai đoạn 2: 80-83%
• Giai đoạn 3: 60%
• Giai đoạn 4: 11%

Nguyên nhân gây ra bệnh ung thư đại trực tràng

1. Nguyên nhân gây bệnh

Cũng giống như nhiều loại bệnh ung thư hệ tiêu hóa khác, bệnh ung thư đại trực tràng cũng đến từ các nguyên nhân chủ quan và khách quan của con người. Trong đó, nguyên nhân chủ quan liên quan tới lối sống và chế độ dinh dưỡng có ảnh hưởng lớn nhất.

Xem thêm: Top 11 nguyên nhân gây bệnh ung thư đại trực tràng

• Polyp đại trực tràng: Là nguyên nhân quan trọng gây ung thư đại trực tràng. Theo một nghiên cứu, trên 50% trường hợp ung thư đại trực tràng phát sinh trên cơ sở polyp đại trực tràng.
• Các bệnh đại trực tràng mãn tính: Ung thư đại trực tràng có thể phát sinh trên tổn thương của các bệnh như viêm loét đại trực tràng mãn tính
• Chế độ ăn uống ít chất xơ, nhiều mỡ và đạm động vật: Chế độ ăn này làm thay đổi vi khuẩn yếm khí ở đại trực tràng, biến acid mật và cholesterol thành những chất gây ung thư. Đồng thời thức ăn ít chất xơ làm giảm khối lượng phân gây táo bón, chất gây ung thư sẽ tiếp xúc với niêm mạc ruột lâu hơn và cô đặc hơn, tác động lên biểu mô của đại trực tràng.
• Yếu tố di truyền: Bệnh polyp đại trực tràng gia đình liên quan tới đột biến của gen APC (Adenomatous polyposis coli), chiếm 1% các ung thư đại trực tràng. Ngoài ra, HNPCC còn gọi là hội chứng Lynch, liên quan tới gen P53, RAS và DCC. Chiếm 5% trong số các ung thư đại trực tràng.

2. Đối tượng nguy cơ

Nếu cứ duy trì một lối sống và chế độ dinh dưỡng không lành mạnh thì bất cứ ai cũng có thể bị mắc ung thư đại tràng. Tuy nhiên, theo các nghiên cứu khoa học của các chuyên gia Y tế, những đối tượng dưới đây sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người bình thường. Cụ thể:

• Người trên 50 tuổi có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng cao hơn hẳn những người trẻ.

• Người có tiền sử mắc các bệnh viêm nhiễm đại trực tràng mãn tính như viêm loét đại trực tràng chảy máu, bệnh Crohn.
• Bản thân hoặc gia đình có người mắc bệnh polyp đại trực tràng, đặc biệt là đa polyp có tính chất gia đình, hội chứng Lynch.
• Có chế độ ăn không hợp lý: nhiều chất béo, ít chất xơ.
• Lười hoạt động thể chất, hút thuốc, béo phì.

Các triệu chứng thường gặp khi mắc bệnh ung thư đại trực tràng

Có một số triệu chứng của bệnh ung thư đại tràng sẽ rất giống một số bệnh lý thông thường mà chúng ta hay gặp nên người bệnh thường chủ quan, để tự khỏi hoặc tự mua thuốc điều trị tại nhà chứ không đi kiểm tra sức khỏe. Sai lầm đó có thể dẫn tới tình trạng bệnh chuyển biến xấu và nhanh hơn khiến quá trình điều trị càng thêm khó khăn. Dưới đây là một số triệu chứng dễ dàng nhận biết của bệnh để bạn có thể tự theo dõi tại nhà.

1. Đau bụng

Đau bụng là một trong những triệu chứng sớm nhất và có ở 70 – 80% bệnh nhân ung thư đại trực tràng. Hoàn cảnh xuất hiện cơn đau không theo một quy luật nào: có thể đau bất kỳ lúc nào trong ngày, không liên quan đến bữa ăn, vị trí đau thường ở vùng bị ung thư. Cơn đau có thể dài hay ngắn, từ vài phút đến vài giờ. Cường độ đau lúc đầu thì ít, về sau đau nhiều.

2. Rối loạn tiêu hoá

• Thường có ở 60% bệnh nhân ung thư đại trực tràng
• Biểu hiện bằng táo bón, tiêu lỏng hoặc xen kẽ giữa táo bón và tiêu lỏng.
• Táo bón thường thấy ở ung thư đại trực tràng trái nhiều hơn, táo bón kéo dài làm người bệnh khó chịu, nhức đầu, chán ăn, ảnh hưởng đến sức khoẻ. Dùng thuốc nhuận tràng người bệnh có thể đi tiêu trở lại, nhưng sau đó lại táo bón tiếp tục.

3. Phân lẫn máu

• Người bệnh đi tiêu, phân thường có máu do chảy máu ở vị trí ung thư
• Xuất huyết ở tràng phải phân thường có màu đỏ sẫm, xuất huyết ở đại tràng trái phân có màu đỏ tươi hơn. Phân nhầy máu thường gặp trong ung thư trực tràng.
• Hiện tượng xuất huyết thường rỉ rả, từng ít một nên lúc đầu không làm ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh. Sau đó do mất máu kéo dài nên làm người bệnh thiếu máu thiếu sắt.

4. Triệu chứng toàn thân

• Sụt cân: có thể sụt cân từ từ làm người bệnh không chú ý, nhưng cũng có khi sụt cân nhanh kèm theo các triệu chứng chán ăn, mệt mỏi.
• Thiếu máu: đặc điểm của thiếu máu trong ung thư đại trực tràng là thiếu máu mà không biểu hiện rõ sự mất máu nên khó phát hiện.
• Sốt: khoảng 16%- 18% bệnh nhân ung thư đại trực tràng.

5. Khối u

• Ung thư đại trực tràng phải dễ sờ thấy u hơn ở đại trực tràng trái.
• Khi sờ thấy u của đại trực tràng thì thường là bệnh đã đến giai đoạn muộn.

Cách phòng ngừa nguy cơ bị bệnh ung thư đại trực tràng từ bác sĩ

Kiểm tra đại trực tràng thường xuyên chính là cách tốt nhất để phòng tránh ung thư. Polyp tiền ung thư thường không biểu hiện triệu chứng mà có thể được tìm thấy qua phương pháp nội soi đại trực tràng và cắt bỏ qua nội soi. Bên cạnh đó, mọi người cũng cần xây dựng cho mình một lối sống lành mạnh để cơ thể luôn được khỏe, hạn chế tối đa nguy cơ mắc các loại bệnh. Đặc biệt, việc thay đổi thói quen ăn uống sẽ có tác động rất lớn tới nguy cơ bạn bị mắc bệnh ung thư hệ tiêu hóa hay không.

• Duy trì thói quen ăn uống lành mạnh: Tránh ăn nhiều thịt, dầu mỡ, thức ăn chiên nướng
• Hạn chế thức uống có cồn, thuốc lá
• Ăn nhiều chất xơ (rau xanh, trái cây)
• Thường xuyên tập thể dục

Các phương pháp chẩn đoán bệnh

1. Nội soi đại trực tràng

Nội soi đại trực tràng là biện pháp tốt nhất để chẩn đoán bệnh. Nội soi kết hợp với sinh thiết có giá trị lớn trong chẩn đoán xác định và chẩn đoán phân biệt ung thư đại trực tràng.

Các xét nghiệm khác như chụp X-quang bụng, chụp CT scanner, chụp MRI, chụp PET,… sẽ có giá trị đánh giá giai đoạn bệnh.

2. Xét nghiệm sàng lọc ung thư đại trực tràng:

• Xét nghiệm máu ẩn trong phân (FOBT): máu trong phân có thể do nhiều nguyên nhân như polyp, ung thư, viêm loét đại trực tràng, trĩ… Vì vậy, nếu xét nghiệm dương tính cần nội soi đại trực tràng bằng ống mềm để kiểm tra.
• Nội soi đại trực tràng: đánh giá toàn bộ khung đại tràng và trực tràng, giúp phát hiện các khối u ở kích thước khoảng vài milimet hoặc các bất thường khác của đại trực tràng như polyp đại trực tràng, túi thừa, các tổn thương loét, viêm do nhiễm khuẩn, …
• Xét nghiệm các dấu ấn ung thư: bao gồm các dấu ấn CEA, CA 19-9 thường được sử dụng trong chẩn đoán ung thư đại trực tràng.

Phương pháp điều trị thường được áp dụng

Phương pháp điều trị được quyết định dựa trên giai đoạn của ung thư đại trực tràng:

• Giai đoạn I đến IIIa: thông thường có thể được điều trị bằng phẫu thuật cắt bỏ khối u và vét hạch vùng.
• Giai đoạn IIIb hoặc IIIc: hóa trị kèm theo phẫu thuật để ngăn ngừa các tế bào ung thư tấn công các cơ quan khác của cơ thể
• Giai đoạn IV: hóa trị là phương pháp hiệu quả để điều trị ung thư

Phẫu thuật:

• Phẫu thuật dự phòng bệnh: phẫu thuật cắt bỏ những thương tổn tiền ung thư góp phần tích cực làm hạ thấp tỷ lệ mắc bệnh
• Phẫu thuật điều trị ung thư: có hai loại chỉ định chính là phẫu thuật triệt để và tạm thời. Việc áp dụng chỉ định nào hoàn toàn phụ thuộc vào giai đoạn bệnh
• Xạ trị: Thường được áp dụng trong ung thư ở vị trí trực tràng.
• Hóa trị: Hóa trị liệu là phương pháp sử dụng các thuốc gây độc tế bào nhằm tiêu diệt các tế bào ác tính trong cơ thể người bệnh ung thư. Thường được áp dụng sau khi phẫu thuật khi có các yếu tố nguy cơ cao tái phát hoặc khi bệnh đã ở giai đoạn muộn.

Lời kết

Tóm lại, bệnh ung thư đại trực tràng sẽ không quá đáng sợ như mọi người vẫn nghĩ nếu như tự bản thân mỗi người biết cách yêu thương và bảo vệ cơ thể mình. Điều đó được thể hiện qua những thói quen ăn uống khoa học và lối sống lành mạnh hàng ngày. Sự an toàn sẽ được tính theo thời gian, không phải tới khi bị bệnh rồi mới thay đổi.

Và đặc biệt, nếu cảm thấy trong cơ thể mình có những biểu hiện bất người, mọi người hãy đi khám sức khỏe ngay càng sớm càng tốt để có thể phát hiện bệnh tình sớm và được điều trị kịp thời giúp giảm đau đớn, tốn kém và có thể được khỏi bệnh.

Hãy liên hệ đặt lịch khám nội soi tổng quát với bác sĩ Trần Cảnh ngay hôm nay thông qua các thông tin sau:

Thông tin liên hệ:

Website: Drcanh.vn

Fanpage: Bác sĩ Trần Cảnh – Bệnh viện K Trung ương

Hotline: 024.7300.1022

Email: [email protected]